หกล้มแล้วเข่าบวม ดูดออกมาเป็นเลือด แต่เอกซเรย์ปกติ — อันตรายไหม? ต้องวินิจฉัยและรักษาอย่างไรในผู้สูงอายุ
ผู้สูงอายุที่ “หกล้มแล้วปวดเข่า บวมมาก เดินลำบาก” เป็นอาการที่พบได้บ่อย แต่ถ้า ดูดน้ำในเข่าออกมาเป็นเลือด แม้เอกซเรย์ไม่พบกระดูกหัก ก็ยังเป็นสัญญาณสำคัญที่ต้องประเมินอย่างละเอียด เพราะมีโอกาสเกิดการบาดเจ็บของโครงสร้างภายในข้อเข่า เช่น หมอนรองเข่า เอ็น หรือผิวข้อ
บทความนี้หมอเขียนเพื่อให้เข้าใจชัดเจนว่าอาการแบบนี้เกิดจากอะไร ตรวจอะไร และควรรักษาอย่างไรให้ปลอดภัยมากที่สุด โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ เช่นกรณีของผู้ป่วยหญิงอายุ 60 ปีในบทความนี้ครับ
เหตุการณ์จากคนไข้ใกล้ตัว
คุณดารา อายุ 60 ปี หกล้มขณะลงบันได กระแทกเข่าด้านหน้าอย่างแรง วันแรกปวดบวมทันที เดินแทบไม่ได้ ผ่านไป 2 วันเข่าบวมตึงขึ้นเรื่อย ๆ จึงมาพบแพทย์
ภายหลังดูดน้ำในเข่าพบว่าเป็น เลือดปนจำนวนมาก (hemarthrosis) แต่เอกซเรย์กลับปกติ ไม่มีรอยกระดูกหัก
หลังตรวจร่างกายและทำอัลตราซาวด์ หมอสรุปว่าเป็นการบาดเจ็บภายในข้อเข่า เช่น หมอนรองเข่า (meniscus) หรือเอ็นในข้อ (ACL/PCL) ซึ่งต้องรักษาให้ถูกต้องเพื่อป้องกันการเสื่อมเร็วหรือข้อหลวมในอนาคต
กรณีนี้เป็นตัวอย่างที่ดีว่า “ดูดน้ำเข่าได้เป็นเลือด” คือสัญญาณอันตราย แม้เอกซเรย์ปกติก็ต้องตรวจต่อครับ
สาเหตุที่ทำให้ “น้ำในเข่าเป็นเลือด” แม้เอกซเรย์ปกติ
หมอสรุปสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด ดังนี้:
🔹 1) หมอนรองเข่าฉีก (Meniscus tear)
เกิดได้จากการบิดเข่า ขณะล้ม หรือเหยียบพื้นกระแทกแรง ทำให้เลือดออกในข้อ
🔹 2) เอ็นไขว้หน้าหรือหลังฉีก (ACL / PCL injury)
พบได้ในกรณีล้ม หรือข้อหมุนผิดท่า อาจฉีกบางส่วนหรือทั้งหมด
🔹 3) บาดเจ็บผิวข้อกระดูกอ่อน (Osteochondral injury)
แม้เอกซเรย์ปกติ แต่ชั้นผิวข้อด้านในอาจแตกหรือหลุดลอก
🔹 4) รอยฟกช้ำของไขกระดูก (Bone bruise)
พบได้บ่อยหลังล้ม กระดูกไม่ได้หัก แต่มีเลือดออกในกระดูกใต้ผิวข้อ ทำให้ปวดมากและบวม
🔹 5) เส้นเลือดภายในข้อฉีก
แม้โครงสร้างหลักจะไม่ฉีก แต่เส้นเลือดเล็ก ๆ ในข้อฉีกได้ ทำให้เลือดออกในข้อ
สรุป: ถ้าน้ำในเข่าเป็นเลือด = มีการบาดเจ็บภายในข้อเสมอ ต้องตรวจต่อให้ชัดครับ
ทำไมเอกซเรย์จึง “ปกติ” ทั้งที่เข่าบวมมาก?
เพราะเอกซเรย์เห็นเฉพาะ “กระดูก” แต่ไม่เห็น:
- หมอนรองเข่า
- เอ็นในข้อ
- ผิวข้ออ่อน
- เส้นเลือดเล็ก ๆ
- การช้ำของไขกระดูก
จึงจำเป็นต้องใช้การตรวจอื่นร่วมด้วยเพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง
การวินิจฉัยที่ถูกต้องควรตรวจอะไรบ้าง?
✔ 1) ตรวจร่างกายโดยแพทย์เฉพาะทาง
รวมถึง
- การทดสอบหมอนรองเข่า (McMurray test)
- การทดสอบเอ็นไขว้หน้า–หลัง
- การทดสอบความหลวมของข้อ
✔ 2) อัลตราซาวด์ข้อเข่า
ช่วยดู:
- จุดเลือดออก
- เส้นเอ็นด้านข้างฉีก
- น้ำในข้อ
- พังผืดหรือการอักเสบ
✔ 3) MRI เข่า (สำคัญมากในกรณีมี “เลือดในข้อ”)
MRI เห็นได้ทั้งหมดที่เอกซเรย์ไม่เห็น เช่น:
- หมอนรองเข่าฉีก
- เอ็น ACL/PCL ฉีก
- ผิวข้อแตกลึก
- ไขกระดูกช้ำ (Bone bruise)
✔ 4) ตรวจเลือด (เฉพาะกรณีจำเป็น)
ใช้ตัดโรคข้ออักเสบหรือภาวะเลือดออกผิดปกติ
สรุป: น้ำในเข่าเป็นเลือด = ต้องตรวจ MRI หรืออัลตราซาวด์เสมอครับ
แนวทางการรักษาในผู้สูงอายุ
การรักษาจะขึ้นกับชนิดการบาดเจ็บ แต่หมอขอสรุปตามลำดับดังนี้:
🔸 1) ดูดเลือดออกจากข้อ (Joint aspiration)
ช่วยลดอาการปวด–ตึงข้อ และป้องกันการเกิดพังผืดในข้อเข่า
🔸 2) ประคบเย็น 48–72 ชั่วโมงแรก
ช่วยลดบวมและเลือดออกในข้อ
🔸 3) พักเข่า–หลีกเลี่ยงลงน้ำหนัก
ใช้ไม้ค้ำหรือวอล์คเกอร์ช่วงแรกเพื่อให้ข้อฟื้นตัว
🔸 4) ใส่ผ้ายืดพยุงเข่า
ลดบวม เพิ่มความมั่นคง
🔸 5) ยาลดอักเสบ
ใช้ในระยะสั้นเพื่อบรรเทาอาการปวด
🔸 6) กายภาพบำบัด
เมื่อปวดลดลง ให้เริ่ม
- เสริมกล้ามเนื้อต้นขา
- ฝึกเหยียด–งอเข่าเบา ๆ
- ฝึกการเดินที่ถูกต้อง
🔸 7) ผ่าตัดส่องกล้อง (เฉพาะกรณีจำเป็น)
ใช้เมื่อ MRI พบว่า
- เอ็นไขว้ฉีกมาก
- หมอนรองเข่าฉีกแบบล็อกข้อ
- ผิวข้อแตกลึกและไม่มั่นคง
ส่วนผู้สูงอายุหลายรายสามารถรักษาแบบประคับประคองได้ โดยไม่ต้องผ่าตัด
อาการที่ควรกลับมาพบแพทย์ทันที
- เข่าบวมมากขึ้น
- ปวดจนลงน้ำหนักไม่ได้
- มีไข้ร่วมกับข้อบวม
- เข่าติด งอ–เหยียดไม่ได้
- ข้อหลวมผิดปกติ
หมออยากบอกว่า…
ผู้สูงอายุที่ “หกล้มแล้วเข่าบวม–มีเลือดในข้อ” แม้เอกซเรย์ปกติ ก็ไม่ใช่เรื่องเล็กน้อย เพราะเป็นสัญญาณว่ามีการบาดเจ็บภายในข้อเข่าแน่นอน การตรวจที่แม่นยำ เช่น อัลตราซาวด์หรือ MRI จะช่วยให้รู้สาเหตุและรักษาได้ตรงจุด
ยิ่งรักษาเร็ว เข่าจะฟื้นตัวเร็ว ลดเสี่ยงข้อเสื่อมในอนาคต และช่วยให้กลับมาเดินได้ดีเหมือนเดิมครับ 😊
บทความนี้ให้ข้อมูลทั่วไป หากอาการไม่ดีขึ้นควรปรึกษาแพทย์
สามารถปรึกษาปัญหากระดูกและข้อ หรืออาการปวด ได้ที่
บทความนี้ให้ข้อมูลทั่วไป หากอาการไม่ดีขึ้นควรปรึกษาแพทย์
สามารถปรึกษาปัญหากระดูกและข้อ หรืออาการปวด ได้ที่
ผศ.นพ.ธนินนิตย์ ลีรพันธ์ (หมอเก่ง)
ผู้เชี่ยวชาญโรคกระดูกและข้อ
สอบถามปัญหาโรคกระดูกและข้อ ปวดหลัง ปวดคอ ปวดเข่า ปวดไหล่ กระดูกพรุน ได้ครับ
📱 Line ID: @doctorkeng โทร 081-5303666
#หมอเก่งให้ความรู้ #กระดูกและข้อ #เข่าบวม #เลือดในข้อเข่า #หกล้มผู้สูงอายุ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น