ลูกสะบ้าเสื่อม เจ็บเข่าตอนกดตรงกลาง… รักษายังไงดี? กินกลูโคซามีนได้ไหมถ้าไตเสื่อม?
“คุณหมอครับ ผมไปหาหมอเพราะเจ็บเข่าทั้งสองข้าง เวลาเอานิ้วกดตรงกลางเข่าจะเจ็บ หมอบอกว่าน่าจะเป็นลูกสะบ้าเสื่อม ให้ทำกายภาพนั่งเก้าอี้ยกขาตรงวันละ 500 ครั้ง และให้กินกลูโคซามีน 1500 มก. ผมไตเสื่อมระยะ 2 แบบนี้จะปลอดภัยไหมครับ?”
คำถามนี้ดีมากครับ เพราะอาการ “เจ็บเข่าตรงกลางโดยเฉพาะเวลานั่งงอเข่านาน ๆ หรือกดตรงกระดูกสะบ้า” เป็นอาการที่พบได้บ่อยมากในคนวัยกลางคนถึงสูงอายุ
โดยเฉพาะถ้าเดินขึ้นลงบันได หรือนั่งยอง ๆ แล้วรู้สึกเจ็บหน้าเข่า → อาจเป็นสัญญาณของโรคที่เรียกว่า…
🔍 “ลูกสะบ้าเสื่อม” คืออะไร?
ทางการแพทย์เรียกว่า Patellofemoral Pain Syndrome หรือ ข้อสะบ้าเสื่อม (Chondromalacia patellae)
เกิดจากกระดูกลูกสะบ้า (กระดูกก้อนเล็กตรงหน้าเข่า) เสียดสีกับกระดูกต้นขา จนเกิดการสึกของผิวข้อ → เจ็บเข่าตรงกลาง โดยเฉพาะเวลางอเข่านาน ๆ
👂 สังเกตอาการได้ยังไง?
- เจ็บลึก ๆ หน้าเข่า โดยเฉพาะเวลานั่งพับเข่า นั่งยอง หรือขึ้น-ลงบันได
- เวลากดลงตรงกลางเข่า จะรู้สึกเจ็บจี๊ด
- อาจมีเสียง “กร๊อบแกร๊บ” หรือ “คลิก” เวลาขยับเข่า
- บางรายอาจเจ็บทั้งสองข้างพร้อมกัน
💡 แนวทางการรักษา (ที่ไม่ต้องผ่าตัด)
- ลดพฤติกรรมที่ใช้งานเข่าหนัก
- หลีกเลี่ยงการนั่งพับเพียบ นั่งยอง หรือขึ้น-ลงบันไดบ่อย ๆ
- กายภาพบำบัด / ออกกำลังกายเฉพาะจุด
- ท่านั่งเก้าอี้ยกขาตรง (Straight leg raise) วันละ 500 ครั้ง อย่างที่หมอแนะนำ → ช่วยเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อต้นขา (Quadriceps) ซึ่งช่วยพยุงลูกสะบ้าไม่ให้เสียดสีกระดูกต้นขา
- ประคบเย็นหลังใช้งานหนัก / ออกกำลังกาย
- ใส่อุปกรณ์พยุงลูกสะบ้าหรือเทปพยุง (patella support) ถ้ามีเข่าไม่มั่นคง
- ควบคุมน้ำหนัก เพื่อลดแรงกดบนข้อเข่า
💊 แล้วกลูโคซามีนล่ะ? ปลอดภัยไหมถ้ามีไตเสื่อม?
กลูโคซามีน (Glucosamine sulfate) เป็นอาหารเสริมที่นิยมใช้ในคนเข่าเสื่อม โดยเชื่อว่าช่วยชะลอการสึกของกระดูกอ่อน
- ขนาดที่ใช้คือ วันละ 1,500 มิลลิกรัม (กินครั้งเดียว หรือแบ่ง 3 เวลา)
- โดยทั่วไปถือว่าปลอดภัย และมีผลข้างเคียงน้อย เช่น อาการแน่นท้องหรือคลื่นไส้
แต่ในผู้ป่วยที่มีภาวะ “ไตเสื่อม” (เช่น ระยะ 2) ควรพิจารณาเป็นราย ๆ ไปครับ เพราะ:
- ยังไม่มีข้อมูลแน่ชัดว่ากลูโคซามีนมีผลเสียต่อไตโดยตรง
- แต่การกินอาหารเสริมใด ๆ ต่อเนื่อง โดยเฉพาะในผู้ที่มีไตทำงานลดลง อาจเพิ่มภาระให้กับไต
✅ คำแนะนำของหมอ:
- ในผู้ป่วย ไตเสื่อมระยะ 1–2 ยังสามารถใช้กลูโคซามีนได้ แต่ควรอยู่ในการดูแลของแพทย์ และ ไม่ใช้ต่อเนื่องเกิน 3 เดือนโดยไม่ประเมินซ้ำ
- ให้หยุดหากมีอาการผิดปกติ เช่น บวมมาก ปัสสาวะน้อย หรือค่าไตแย่ลง
- ควรดื่มน้ำให้เพียงพอ และระวังยาชนิดอื่นที่ส่งผลต่อไตร่วมด้วย (เช่น ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAIDs)
สรุปง่าย ๆ จากหมอ
- อาการเจ็บเข่ากดตรงกลาง มักเกิดจาก “ลูกสะบ้าเสื่อม” ซึ่งสามารถรักษาได้โดยไม่ต้องผ่าตัด
- การออกกำลังกายยืดกล้ามเนื้อต้นขาอย่างสม่ำเสมอ เป็นหัวใจสำคัญ
- กลูโคซามีนสามารถใช้ร่วมได้ในผู้ที่ไตเสื่อมระยะ 2 ถ้าอยู่ในความดูแลของแพทย์
📌 ถ้าทำกายภาพแล้วไม่ดีขึ้นภายใน 2–3 เดือน ควรพบแพทย์กระดูกและข้อเพื่อตรวจซ้ำครับ
“บทความนี้ให้ข้อมูลทั่วไป หากอาการไม่ดีขึ้นควรปรึกษาแพทย์
สามารถปรึกษาปัญหากระดูกและข้อ หรืออาการปวด ได้ที่
ผศ.นพ.ธนินนิตย์ ลีรพันธ์ (หมอเก่ง)
ผู้เชี่ยวชาญโรคกระดูกและข้อ
สอบถามปัญหาโรคกระดูกและข้อ ปวดหลัง ปวดคอ ปวดเข่า ปวดไหล่ กระดูกพรุน ได้ครับ
📱 Line ID: @doctorkeng โทร 081-5303666
#เข่าเสื่อม #ลูกสะบ้าเสื่อม #เจ็บหน้าเข่า #กายภาพเข่า #กลูโคซามีน #ไตเสื่อม #หมอกระดูก #หมอเก่ง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น