น้ำหนัก 100 โล+ อยากลดน้ำหนักช่วยเข่า แต่แค่เดินก็เจ็บแล้ว... จะเริ่มยังไงดี? หมอมีทางออกให้ครับ!
"หมอครับ หมอบอกให้ผมไปลดน้ำหนัก แล้วเข่าจะดีขึ้น แต่ทุกวันนี้แค่ผมเดินไปเข้าห้องน้ำยังน้ำตาจะไหล แล้วหมอจะให้ผมไปวิ่งออกกำลังกายได้ยังไง?"
นี่คือประโยคที่หมอได้ยินบ่อยมากจากคนไข้ที่มีน้ำหนักตัวเยอะครับ หมอเข้าใจความรู้สึกนี้ดีที่สุดเลยครับ มันเหมือน "ไก่กับไข่"
...จะลดน้ำหนักก็ต้องออกกำลังกาย ...แต่จะออกกำลังกายก็ทำไม่ได้เพราะปวดเข่า
สุดท้ายก็วนกลับมากินเพราะเครียด น้ำหนักก็ขึ้น เข่าก็ยิ่งพัง
วันนี้หมอเก่งขออาสาพาคุณออกจากวงจรทรมานนี้ครับ หมอมี "สูตรลับฉบับคนปวดเข่า" ที่ไม่ต้องวิ่ง ไม่ต้องกระโดด แม้นั่งเฉยๆ ก็ลดน้ำหนักเพื่อช่วยเข่าได้ครับ
เรื่องเล่าจากห้องตรวจ: "คุณเบิ้ม" กับชัยชนะที่ไม่ต้องวิ่งสักก้าว
คุณเบิ้ม (นามสมมติ) ชายวัย 50 ปี น้ำหนัก 115 กิโลกรัม มาหาหมอด้วยรถเข็น เพราะเดินลงน้ำหนักแทบไม่ได้เลย เข่าบวมเป่ง คุณเบิ้มท้อแท้มาก คิดว่าชาตินี้คงเดินไม่ได้อีกแล้ว
หมอวางแผนการรักษาให้คุณเบิ้มใหม่ โดยตั้งเป้าหมายว่า "3 เดือนแรก เราจะไม่เน้นการเดิน แต่เราจะเน้นการกินและการขยับเท่าที่ไหว"
ผลลัพธ์น่าทึ่งมากครับ ผ่านไป 3 เดือน คุณเบิ้มน้ำหนักหายไป 12 กิโลกรัม โดยที่ไม่ได้วิ่งเลยสักก้าว และอาการปวดเข่าลดลงไปกว่า 50% จนสามารถกลับมาเดินระยะสั้นๆ ได้อีกครั้ง
คุณเบิ้มทำได้อย่างไร? มาดูกันครับ
ความจริงที่หมออยากบอก: "ลดน้ำหนัก" ไม่เท่ากับ "ออกกำลังกาย"
เรามักเข้าใจผิดว่าต้อง "เบิร์น" เท่านั้นถึงจะผอม แต่ความจริงทางการแพทย์คือ:
- อาหาร 80%
- ออกกำลังกาย 20%
สำหรับคนน้ำหนักเยอะที่มีปัญหาเข่า "ชัยชนะอยู่ที่ปาก ไม่ใช่ที่ขา" ครับ คุณสามารถลดน้ำหนักได้มหาศาลเพียงแค่ปรับเปลี่ยนสิ่งที่กิน โดยไม่ต้องเอาเข่าไปเสี่ยงรับแรงกระแทกเลยแม้แต่ครั้งเดียว
How-To: 4 ขั้นตอน เริ่มต้นลดน้ำหนัก (ฉบับคนเข่าพัง)
ถ้าคุณหนัก 100 กิโลฯ ขึ้นไป และปวดเข่ามาก ให้เริ่มตามนี้ครับ:
1. ตัด "ยาพิษ" ของเข่าออกจากมื้ออาหาร น้ำตาล แป้งขัดขาว และของหวาน คือตัวการที่ทำให้น้ำหนักขึ้นและ "กระตุ้นการอักเสบในข้อเข่า"
- เริ่มง่ายๆ: งดน้ำหวาน กาแฟใส่นมข้นหวาน ขนมหวาน ผลไม้รสหวานจัด
- เปลี่ยน: กินข้าวให้น้อยลงครึ่งทัพพี เน้นกับข้าวที่เป็นโปรตีน (ปลา ไก่ ไข่ต้ม) และผักใบเขียวให้อิ่มแทน
2. ใช้แขนช่วยขา (Arm Exercise) ในเมื่อขาเจ็บ เราก็ใช้แขนเบิร์นแทนครับ! การแกว่งแขน หรือยกดัมเบล (หรือขวดน้ำ) ในท่านั่ง สามารถกระตุ้นการเผาผลาญและหัวใจได้ดีไม่แพ้การเดิน
- ท่าแนะนำ: นั่งเก้าอี้ที่มั่นคง ชกลม (Shadow Boxing) หรือยกขวดน้ำขึ้นลง ทำต่อเนื่อง 15-20 นาที ให้เหงื่อซึมๆ หัวใจเต้นแรงขึ้น
3. บริหารบนเตียง (Bed Exercise) เตียงนอนคือยิมที่ปลอดภัยที่สุดของคุณครับ
- ท่านอนยกขา: นอนหงาย เอาหมอนรองใต้เข่าข้างที่เจ็บ แล้วเกร็งขา กดเข่าลงกับหมอนพร้อมกระดกปลายเท้าขึ้น นับ 1-10 ทำวันละ 50-100 ครั้ง
- ท่านี้ช่วยสร้างกล้ามเนื้อหน้าขาให้แข็งแรงขึ้น โดยไม่มีแรงกระแทกเลย เมื่อกล้ามเนื้อมา มันจะช่วยพยุงเข่าคุณเอง
4. การเดินในน้ำ (ถ้าทำได้) ถ้าพอมีสระว่ายน้ำใกล้บ้าน การลงไปเดินในน้ำระดับเอวคือสวรรค์ของคนปวดเข่าครับ น้ำจะช่วยพยุงน้ำหนักตัวของคุณไว้เกือบ 70-80% ทำให้เดินได้โดยไม่เจ็บ และแรงต้านของน้ำจะช่วยเบิร์นไขมันได้ดีมาก
บทบาทของหมอ: เราช่วยอะไรคุณได้บ้าง?
ในช่วงเริ่มต้นที่ยังปวดมาก การจะขยับตัวทำกิจกรรมต่างๆ อาจจะยาก หมอมีตัวช่วยเพื่อ "ตัดวงจรปวด" ให้คุณเริ่มต้นได้ง่ายขึ้นครับ:
- ยาแก้ปวดลดอักเสบ: เพื่อให้พ้นระยะวิกฤต
- การฉีดยา (น้ำเลี้ยงข้อ หรือ ยาลดอักเสบ): ช่วยให้ข้อลื่นขึ้น ลดความเจ็บปวด ทำให้คุณเริ่มขยับตัวบริหารกล้ามเนื้อได้
- อุปกรณ์พยุงเข่า: ช่วยรับน้ำหนักชั่วคราว
กำลังใจจากหมอ (Prognosis)
หมออยากให้จำตัวเลขนี้ไว้ครับ: "ลดน้ำหนัก 1 กิโลกรัม = แรงกระแทกที่เข่าหายไป 4 กิโลกรัม"
ถ้าคุณลดได้ 5 กิโลฯ เข่าคุณจะเบาลงเหมือนเอาข้าวสาร 20 กิโลฯ ออกจากบ่า อย่าเพิ่งท้อว่าเดินไม่ได้แล้วจะผอมไม่ได้ เริ่มที่อาหาร เริ่มที่การขยับแขน ขยับตัวบนเตียง ทำทีละนิด แต่ทำทุกวัน ร่างกายจะตอบแทนคุณแน่นอนครับ
สรุป
คนน้ำหนักเยอะที่ปวดเข่า "ห้ามไปวิ่ง" เด็ดขาดครับ ให้เริ่มจาก "คุมอาหาร 80%" และ "ขยับร่างกายแบบไร้แรงกระแทก 20%" (นั่งชกมวย, บริหารบนเตียง) เมื่อน้ำหนักเริ่มลง อาการปวดลดลง แล้วค่อยเริ่มเดินครับ หมอเป็นกำลังใจให้ครับ เราจะสู้กับเข่าเสื่อมไปด้วยกัน!
บทความนี้ให้ข้อมูลทั่วไป หากอาการไม่ดีขึ้นควรปรึกษาแพทย์ สามารถปรึกษาปัญหากระดูกและข้อ หรืออาการปวด ได้ที่ ผศ.นพ.ธนินนิตย์ ลีรพันธ์ (หมอเก่ง) ผู้เชี่ยวชาญโรคกระดูกและข้อ สอบถามปัญหาโรคกระดูกและข้อ ปวดหลัง ปวดคอ ปวดเข่า ปวดไหล่ กระดูกพรุน ได้ครับ 📱 Line ID: @doctorkeng โทร 081-5303666
#ลดน้ำหนักคนอ้วน #ปวดเข่า #น้ำหนักเยอะปวดเข่า #ข้อเข่าเสื่อม #ออกกำลังกายคนอ้วน #หมอเก่งกระดูกและข้อ #Doctorkeng #เชียงใหม่
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น