ปวดร้าวด้านหลังเข่า... จะใช่หมอนรองกระดูกทับเส้น หรือถุงน้ำในข้อเข่าอักเสบ?

 

ปวดร้าวด้านหลังเข่า... จะใช่หมอนรองกระดูกทับเส้น หรือถุงน้ำในข้อเข่าอักเสบ?

"หมอคะ ปวดหลังเข่าร้าวลงขา เหยียดขาแล้วจี๊ด ๆ เหมือนไฟช็อต จะใช่เส้นประสาทโดนกดหรือเปล่า? หรือเกี่ยวกับข้อเข่าคะ?"

คำถามนี้หมอเจอบ่อยมาก โดยเฉพาะในคนไข้วัย 40 ขึ้นไป ที่เริ่มมีอาการปวดข้อ ปวดกล้ามเนื้อ หรือมีโรคกระดูกเสื่อมแอบแฝงอยู่แล้ว

แต่พอพูดถึงว่า "ปวดหลังเข่า" หลายคนจะนึกไปก่อนเลยว่าเป็นหมอนรองกระดูกทับเส้น ซึ่งก็มีส่วนจริง... แต่ไม่ทั้งหมดครับ

อย่าด่วนสรุปว่าเป็นหมอนรองกระดูกทับเส้น

มีคนไข้หลายรายมาหาด้วยอาการแบบนี้:

• ปวดจี๊ดหลังเข่าเวลาเหยียดขา
• ปวดร้าวจากหลังต้นขาลงน่อง
• นั่งนานแล้วตึงขา ลุกเดินแล้วรู้สึกตื้อ ๆ ที่น่อง

อาการดูคล้ายเส้นประสาทโดนกดจากหมอนรองกระดูกเคลื่อนใช่ไหมครับ?

แต่ในบางราย หมอตรวจดูดี ๆ กลับพบว่าเป็น ถุงน้ำหลังข้อเข่าอักเสบ (Baker's cyst) ต่างหากครับ!

ปวดร้าวจากหลังเข่า แยกจากกันอย่างไร?

เพื่อให้เข้าใจง่าย ลองมาดูความต่างของอาการปวดจาก "หมอนรองกระดูกทับเส้น" กับ "ถุงน้ำในข้อเข่าอักเสบ" ครับ

1. ถุงน้ำในข้อเข่า (Baker's cyst)

• พบได้บ่อยในคนที่ข้อเข่าเสื่อม หรือมีการอักเสบของข้อ
• จะรู้สึกบวม ๆ ด้านหลังเข่า โดยเฉพาะเวลายืดขาเต็มที่
• ปวดตื้อ ๆ หน่วง ๆ ที่น่อง โดยเฉพาะเวลายืนนาน
• ถ้าถุงน้ำแตก จะปวดบวมร้อน และคล้ายกับเส้นเลือดอุดตัน (deep vein thrombosis)

2. หมอนรองกระดูกทับเส้น

• มักเริ่มจากปวดหลังเอว แล้วร้าวลงสะโพก ต้นขา ไปถึงขาและเท้า
• อาการปวดจะเป็นแนวชัดเจน (ตามแนวเส้นประสาท)
• อาจมีอาการชา หรืออ่อนแรงร่วมด้วย
• เวลาไอ จาม เบ่ง จะปวดจี๊ดมากขึ้น

หมอตรวจอย่างไรให้รู้แน่?

หมอจะซักประวัติและตรวจร่างกายอย่างละเอียด โดยเฉพาะ:

• ดูลักษณะของอาการปวด จุดที่ปวด และการเคลื่อนไหวของขา
• ตรวจทางระบบประสาท เช่น การทดสอบแรงกล้ามเนื้อ การรับความรู้สึก การทดสอบยืดเส้นประสาท (Straight leg raising test)
• ตรวจข้อเข่าโดยตรง ว่ามีถุงน้ำหรือข้อบวมหรือไม่

หากยังไม่แน่ใจ อาจต้องตรวจเพิ่มเติม เช่น:

• Ultrasound ข้อเข่า เพื่อดูถุงน้ำ หรือการอักเสบของเยื่อบุข้อ
• MRI หลังส่วนล่าง หากสงสัยว่าหมอนรองกระดูกเคลื่อนกดทับเส้นประสาท
• X-ray ดูข้อเข่าเสื่อมหรือกระดูกสันหลังเสื่อม

แนวทางการรักษา ขึ้นกับสาเหตุครับ

ถ้าเป็นถุงน้ำในข้อเข่า (Baker's cyst)

• หากไม่ปวดมาก อาจรักษาแบบประคับประคอง เช่น พักเข่า ประคบเย็น
• ใช้ยาลดการอักเสบ
• ฉีดยาลดอักเสบเข้าข้อเข่า (ใช้ ultrasound ช่วยระบุตำแหน่ง)
• หากถุงน้ำโตหรือปวดมาก อาจพิจารณาดูดออก หรือตรวจว่าไม่ได้มีการแตกของถุงน้ำ

ถ้าเป็นหมอนรองกระดูกทับเส้น

• เริ่มจากการพักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงท่าที่กดเส้นประสาท
• ทำกายภาพบำบัดเพื่อคลายกล้ามเนื้อและยืดเส้นประสาท
• ใช้ยาลดอักเสบหรือยาคลายกล้ามเนื้อ
• ถ้าไม่ดีขึ้น อาจพิจารณาฉีดยาลดอักเสบ หรือทำ MRI เพื่อตัดสินใจเรื่องการผ่าตัด

พยากรณ์โรค และการดูแลระยะยาว

โรคทั้งสองนี้ ถ้าได้รับการวินิจฉัยถูกต้อง และดูแลอย่างเหมาะสม มักจะดีขึ้นครับ

แต่สิ่งสำคัญคือ ต้องแยกสาเหตุให้ชัดเจน เพราะถ้ารักษาผิดทิศผิดทาง อาการอาจเรื้อรังไม่หายได้ง่าย ๆ

หากสงสัยว่าตนเองมีอาการแบบนี้ ควรไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการตรวจให้แน่ชัดครับ

"บทความนี้ให้ข้อมูลทั่วไป หากอาการไม่ดีขึ้นควรปรึกษาแพทย์

สามารถปรึกษาปัญหากระดูกและข้อ หรืออาการปวด ได้ที่

ผศ.นพ.ธนินนิตย์ ลีรพันธ์ (หมอเก่ง)

ผู้เชี่ยวชาญโรคกระดูกและข้อ

สอบถามปัญหาโรคกระดูกและข้อ ปวดหลัง ปวดคอ ปวดเข่า ปวดไหล่ กระดูกพรุน ได้ครับ

📱 Line ID: @doctorkeng โทร 081-5303666

#ปวดหลังเข่า #หมอนรองกระดูกทับเส้น #ข้อเข่าเสื่อม #BakersCyst #หมอกระดูก #หมอเก่ง