​

อาหารเสริมไม่ได้ช่วยรักษาข้อเข่าเสื่อมจริง — สิ่งที่ช่วยมากที่สุดคือ “ลดน้ำหนักและปรับพฤติกรรม”

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา คนไข้ข้อเข่าเสื่อมจำนวนมากถามหมอคำเดียวเหมือนกันว่า

“หมอคะ มีอาหารเสริมตัวไหนที่กินแล้วเข่าหายไหมคะ?”

“คอลลาเจนแบบนี้ดีไหมคะ กินมาหลายกระปุกแล้วยังเจ็บอยู่เลยค่ะ”

หมออยากตอบอย่างตรงไปตรงมาที่สุดว่า…

อาหารเสริมไม่สามารถซ่อมผิวข้อเข่าที่สึกได้ และไม่ทำให้ข้อเข่าเสื่อมหายขาด

สิ่งที่ได้ผลดีที่สุดคือ ลดน้ำหนัก + เสริมกล้ามเนื้อต้นขา–สะโพก + ปรับพฤติกรรมการใช้งานเข่า

บทความนี้หมอเขียนขึ้นเพื่อให้คนไข้เข้าใจ “ข้อเท็จจริงทางการแพทย์” แบบง่าย ๆ โดยไม่ใช้ศัพท์ยาก และช่วยให้คุณประหยัดเงินจากอาหารเสริมราคาแพงที่ไม่ได้ช่วยรักษาโรคครับ

เหตุการณ์จากคนไข้ใกล้ตัว

คุณปรีชา อายุ 62 ปี ปวดเข่าเรื้อรังมานาน 3 ปี กินอาหารเสริมมาหลายยี่ห้อ คอลลาเจนแท่ง ผงกลูโคซามีน และแคลเซียมราคาแพง แต่เข่าก็ยังเจ็บ ใช้งานไม่ได้เหมือนเดิม

เขาบอกหมอว่า

“หมอครับ ผมหมดไปหลายหมื่นกับอาหารเสริม แต่ทำไมยังเดินลำบากเหมือนเดิมครับ?”

หลังตรวจพบว่าเข่าเสื่อมระดับปานกลาง หมออธิบายว่า อาหารเสริมไม่สามารถแก้ผิวข้อที่สึกแล้วได้ แต่เมื่อเริ่ม

• ลดน้ำหนัก 4 กิโล
• เสริมกล้ามเนื้อต้นขา–สะโพก
• ปรับรองเท้า
• ลดการขึ้นลงบันได อาการเขาดีขึ้นมากจนเดินตลาดได้เหมือนเดิมโดยไม่ต้องกินอาหารเสริมอีกเลย

ทำไมอาหารเสริม “ถึงไม่ช่วยรักษาข้อเข่าเสื่อม”?

เพราะ “ข้อเข่าเสื่อม” เกิดจากการสึกของกระดูกอ่อนผิวข้อ ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อที่ ร่างกายไม่สามารถงอกใหม่แบบเดิมได้

อาหารเสริมไม่มีทางไปสร้างกระดูกอ่อนขึ้นมาใหม่

แม้ว่าจะโฆษณาว่า “บำรุงข้อ” “สร้างกระดูกอ่อน” ก็ตาม

อาหารเสริมที่คนเข้าใจผิดบ่อย ได้แก่

• คอลลาเจน (collagen)
• กลูโคซามีน / คอนดรอยติน
• ผงกระดูกปลา
• น้ำกระดูก
• อาหารเสริมสมุนไพร
• แคลเซียม (ไม่ได้ช่วยข้อเสื่อม ช่วยเฉพาะ “กระดูกพรุน”)

อาจช่วยเรื่องผิวหรือสุขภาพทั่วไป แต่ไม่ได้รักษาผิวข้อเข่าเสื่อม

นี่คือเหตุผลที่หลายคนกินมานานหลายปี แต่เข่าก็ยังเจ็บเท่าเดิมครับ

แล้วอะไรที่ “ช่วยจริง” สำหรับข้อเข่าเสื่อม?

หมอขอเรียงลำดับจากสำคัญที่สุด → น้อยที่สุด

✔ 1)ลดน้ำหนัก (สำคัญที่สุด!)

น้ำหนักลด 1 กิโล

→ แรงกดที่เข่าลดลง 3–4 กิโล ทุกก้าว

จึงช่วยลดปวดเข่าได้มากที่สุดอย่างชัดเจน

ผู้ป่วยจำนวนมากหายปวดได้ถึง 50–70% แค่ลดน้ำหนักจริงจัง

✔ 2) เสริมกล้ามเนื้อต้นขา–สะโพก

กล้ามเนื้อแข็งแรง = ข้อเข่ารับแรงน้อยลง

เป็นการรักษาที่ได้ผลถาวรที่สุด

ท่าที่ช่วยได้ดี เช่น

• ท่ายกขาตรง
• ท่าสะพานพื้น
• นั่งเก้าอี้ลุกขึ้น 10–15 ครั้ง วันละ 10–15 นาที อาการดีขึ้นภายใน 4–8 สัปดาห์

✔ 3) ปรับพฤติกรรมที่ทำร้ายเข่า

• งดนั่งพับเพียบ / นั่งยอง
• ลดขึ้นลงบันได
• เปลี่ยนรองเท้าให้พื้นนุ่ม
• ลุกเดินทุก 45–60 นาที

ปรับเพียงเท่านี้ อาการดีขึ้นอย่างชัดเจน

✔ 4) กายภาพบำบัดเฉพาะทาง

ช่วยลดอักเสบ ลดตึง และปรับกล้ามเนื้อให้สมดุล

เหมาะมากกับผู้ที่เริ่มเสื่อมหรือเจ็บเรื้อรัง

✔ 5) ฉีดลดอักเสบหรือฉีดน้ำหล่อเลี้ยงข้อเทียม (HA)

ใช้ในรายที่ปวดมาก หรือทำกายภาพไม่ได้

ไม่ใช่ “การรักษาหลัก” แต่ช่วยเสริมให้เดินได้ง่ายขึ้น

ทำไมต้อง “ไม่พึ่งอาหารเสริม” แต่ควรเน้นการเปลี่ยนพฤติกรรม?

เพราะข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคที่เกี่ยวกับ

• การรับน้ำหนัก
• กล้ามเนื้อ
• การใช้งานซ้ำ
• การอักเสบของข้อ

อาหารเสริมไม่เกี่ยวข้องกับสาเหตุใดเลย

แต่การปรับพฤติกรรมเป็นสิ่งที่ “แก้ต้นเหตุ” ได้จริง

นี่คือเหตุผลที่งานวิจัยทั่วโลกสนับสนุนว่า

ลดน้ำหนัก + ออกกำลังกาย + ปรับพฤติกรรม

คือการรักษาที่มีหลักฐานทางการแพทย์ดีที่สุด

หมออยากบอกว่า…

อาหารเสริมอาจให้ความหวัง แต่ไม่สามารถซ่อมผิวข้อที่สึกได้

หมออยากให้ทุกคนรู้ความจริง ไม่เสียเงินโดยไม่จำเป็น

สิ่งที่ช่วยจริงและเห็นผลชัดเจนคือ

• ลดน้ำหนัก
• เสริมกล้ามเนื้อ
• ปรับพฤติกรรมการใช้งานเข่า
• กายภาพบำบัด
• การรักษาเฉพาะทางตามความจำเป็น

ทำถูกวิธี → อาการดีขึ้นแน่นอนครับ 😊

บทความนี้ให้ข้อมูลทั่วไป หากอาการไม่ดีขึ้นควรปรึกษาแพทย์

สามารถปรึกษาปัญหากระดูกและข้อ หรืออาการปวด ได้ที่

ผศ.นพ.ธนินนิตย์ ลีรพันธ์ (หมอเก่ง)

ผู้เชี่ยวชาญโรคกระดูกและข้อ

สอบถามปัญหาโรคกระดูกและข้อ ปวดหลัง ปวดคอ ปวดเข่า ปวดไหล่ กระดูกพรุน ได้ครับ

📱 Line ID: @doctorkeng โทร 081-5303666

#ข้อเข่าเสื่อม #อาหารเสริมข้อเข่า #ไม่ต้องกินอาหารเสริม #ลดน้ำหนักช่วยเข่า #หมอเก่งให้ความรู้ #กระดูกและข้อ