
ยาอะไรช่วยรักษากระดูกเสื่อม–เข่าเสื่อม–หมอนรองกระดูกเสื่อมได้บ้าง?
หนึ่งในคำถามที่หมอเจอบ่อยมากในคลินิกคือ
“หมอคะ มียาอะไรที่กินแล้วกระดูกเสื่อมดีขึ้นไหม?”
“มียาที่ช่วยให้หมอนรองกระดูกกลับมาเหมือนเดิมไหมคะ?”
“หมอแนะนำยาตัวไหนดีคะ หนูไม่อยากไปซื้อผิดตามร้านยา”
หมอเข้าใจความกังวลของผู้ป่วยทุกคน เพราะอาการปวดเข่า ปวดหลัง หรือกระดูกเสื่อม ส่งผลต่อการใช้ชีวิตมาก ทำให้หลายคนอยากหายเร็วด้วยการกินยา
แต่วันนี้หมออยากเล่าความจริงให้ฟังแบบตรงไปตรงมาที่สุดว่า…
ปัจจุบัน “ไม่มี” ยาตัวไหนที่ทำให้กระดูกอ่อนหรือหมอนรองกระดูกที่สึก หาย หรือกลับมาเหมือนเดิมได้ 100%
นี่คือความจริงที่สำคัญมาก และจำเป็นต้องรู้ก่อนจะเสียเงิน เสียเวลา หรือเสี่ยงผลข้างเคียงจากการใช้ยาที่ไม่จำเป็นครับ
เหตุการณ์จากคนไข้ใกล้ตัว
คุณสารี อายุ 60 ปี เข่าเสื่อมระยะเริ่มต้น เคยลองซื้ออาหารเสริมหลายชนิดจากอินเทอร์เน็ตรวมถึงคอลลาเจนบางยี่ห้อ บอกหมอว่า
“หมอคะ หนูกินมา 4 เดือนแล้ว ไม่รู้สึกว่าดีขึ้นเลยค่ะ เจ็บเข่าตอนขึ้นบันไดยังเหมือนเดิม”
หลังประเมิน หมอพบว่าน้ำหนักเพิ่มขึ้นเล็กน้อย กล้ามเนื้อต้นขายังอ่อนแรง และท่าการเดินผิดตามแบบคนปวดเข่า
เมื่อหมอปรับวิธีรักษาใหม่ ไม่เน้นยา แต่เน้น
- ลดน้ำหนัก 3–5 กิโลกรัม
- เสริมกล้ามเนื้อต้นขาและสะโพก
- ปรับรองเท้าและรูปแบบการใช้งานเข่า
- กายภาพเฉพาะทาง
เพียง 8 สัปดาห์ อาการดีขึ้นมากจนเดินตลาดได้เป็นปกติ
หมอเลยยิ่งเชื่อว่าการรักษาที่ดีที่สุด ไม่ได้เริ่มจาก “ยา” แต่เริ่มจาก “การปรับตัว” ของผู้ป่วยครับ
แล้วทำไมหมอถึงบอกว่าไม่มียาที่สร้างกระดูกอ่อนใหม่ได้?
เพราะกระดูกอ่อนและหมอนรองกระดูกมีเส้นเลือดมาเลี้ยงน้อยมาก
เมื่อตัวเนื้อเยื่อสึกไปแล้ว ร่างกายไม่สามารถสร้างกลับมาได้เหมือนเดิม
ยาเสริมส่วนใหญ่ทำหน้าที่เพียง
- ลดอาการปวดระยะสั้น
- ลดการอักเสบเล็กน้อย
- ช่วยเรื่องการลื่นของข้อเล็ก ๆ น้อย ๆ
แต่ ไม่ได้ทำให้กระดูกอ่อนงอกใหม่ นี่คือข้อเท็จจริงสำคัญครับ
ยา/อาหารเสริมที่คนไข้ถามบ่อย มีหน้าที่อะไร?
หมอขออธิบายแบบง่าย ๆ ตามที่ใช้ในเวชปฏิบัติ
1) กลูโคซามีน / คอนดรอยติน
- งานวิจัยส่วนหนึ่งบอกว่าช่วยลดปวดเล็กน้อย
- “ไม่” ช่วยให้กระดูกอ่อนงอกใหม่
- บางรายแพ้หรือมีผลต่อระดับน้ำตาล ต้องระวัง
2) คอลลาเจน
- ช่วยผิวดีขึ้นได้
- แต่ ไม่ มีหลักฐานว่าสร้างกระดูกอ่อนในข้อเข่า
3) แคลเซียม + วิตามินดี
- ดีสำหรับ “กระดูก” แต่ไม่ได้ช่วยตรงกับ “ข้อเสื่อม”
- ควรใช้เมื่อมีภาวะกระดูกบางหรือพรุน
4) ยาลดอักเสบ (NSAIDs)
- ช่วยลดปวดได้ดี
- ใช้เฉพาะช่วงปวดมาก ๆ และต้องระวังผลข้างเคียงต่อกระเพาะ–ไต
5) ยาคลายกล้ามเนื้อ
- ใช้เมื่อมีการเกร็งคอ บ่า หลัง
- ไม่ได้ช่วยรักษาการเสื่อมของข้อหรือหมอนรอง
ดังนั้น “ยา” เป็นเพียงส่วนเล็ก ๆ ของภาพรวมในการรักษาเท่านั้นครับ
แล้วอะไรคือสิ่งที่รักษาเข่าเสื่อม–กระดูกเสื่อมได้ดีที่สุด?
หมอขอตอบแบบตรง ๆ ว่า… “การปรับพฤติกรรม”
✔ 1) ลดน้ำหนัก
น้ำหนักที่ลดลง 1 กิโล
→ แรงกดที่เข่าลดลงประมาณ 3–4 กิโลทุกก้าว
→ ช่วยลดปวดได้มากกว่ายาในหลายกรณี
✔ 2) เสริมกล้ามเนื้อสะโพก–ต้นขา
กล้ามเนื้อแข็งแรง
→ รับน้ำหนักแทนข้อ
→ เข่าไม่สึกเพิ่ม
→ ปวดลดลงเร็วมาก
✔ 3) ปรับท่าใช้ชีวิต
- หลีกเลี่ยงนั่งยอง นั่งพับเพียบ
- ไม่ก้มยกของผิดท่า
- เลือกรองเท้าที่เหมาะสม
- ลุกเดินทุก 30–45 นาทีถ้าต้องนั่งทำงาน
✔ 4) กายภาพบำบัดเฉพาะโรค
ช่วยปรับลักษณะการเดิน–การยืน–การงอเข่า
ลดแรงกดข้อได้อย่างชัดเจน
✔ 5) ฉีดยาลดอักเสบเฉพาะจุดด้วยอัลตราซาวด์
เหมาะสำหรับผู้ที่ปวดมาก ทำกายภาพไม่ได้
ช่วยให้เริ่มต้นการรักษาได้เร็วขึ้น
ทั้งหมดนี้คือ “ของจริง” ในการรักษา ไม่ใช่ยาเม็ดครับ
แล้วหมอนรองกระดูกเสื่อมล่ะ? มียาดีไหม?
คำตอบเหมือนกันคือ
ไม่มี ยาที่ทำให้หมอนรองกระดูกกลับมาเป็นเหมือนเดิม
การรักษาที่ได้ผลคือ
- เสริมกล้ามเนื้อแกนกลาง (core)
- ปรับท่าทาง
- ลดการก้มหลัง
- กายภาพเฉพาะทาง
- ฉีดยาลดอักเสบเข้าโพรงเส้นประสาท (ตามอาการ)
เมื่อการอักเสบลดลง อาการดีขึ้นได้มาก แม้หมอนรองจะยังเสื่อมอยู่ก็ตาม
หมออยากบอกว่า…
หมอเข้าใจความหวังของผู้ป่วยที่อยากกินยาแล้วดีขึ้นเร็ว แต่ความจริงคือ ยาไม่ใช่คำตอบหลักของข้อเสื่อม–หมอนรองเสื่อม
สิ่งที่ได้ผลที่สุดและยั่งยืนที่สุดคือ
- การลดน้ำหนัก
- การเสริมกล้ามเนื้อ
- การปรับพฤติกรรม
- การใช้เข่าและหลังอย่างถูกวิธี
หมอพร้อมช่วยวางแผนให้เหมาะกับแต่ละคนเสมอครับ ขอเพียงอย่าหลงเชื่อโฆษณาที่บอกว่าสร้างกระดูกอ่อนได้ หรือรักษาเสื่อมให้หายขาด เพราะไม่มีจริง
อย่าท้อครับ ความเจ็บจากข้อเสื่อมหายได้จริง
และหมอเห็นคนไข้จำนวนมากดีขึ้นชัดเจน แม้ไม่ใช้ยาเลยครับ 😊
บทความนี้ให้ข้อมูลทั่วไป หากอาการไม่ดีขึ้นควรปรึกษาแพทย์
สามารถปรึกษาปัญหากระดูกและข้อ หรืออาการปวด ได้ที่
ผศ.นพ.ธนินนิตย์ ลีรพันธ์ (หมอเก่ง)
ผู้เชี่ยวชาญโรคกระดูกและข้อ
สอบถามปัญหาโรคกระดูกและข้อ ปวดหลัง ปวดคอ ปวดเข่า ปวดไหล่ กระดูกพรุน ได้ครับ
📱 Line ID: @doctorkeng โทร 081-5303666
#เข่าเสื่อม #กระดูกเสื่อม #หมอนรองกระดูกเสื่อม #ปวดเข่า #ปวดหลัง #หมอเก่งให้ความรู้ #กระดูกและข้อ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น